در چه شرایطی پزشک برای اعمال و معالجات بر روی بیمار مجازات نمی شود؟
. عمل جراحی یا طبی مشروع باشد
2. رضایت بیمار یا اولیاء یا سرپرستان و یا نمایندگان قانونی وی اخذ شده باشد
3. موازین فنی و علمی و نظامات دولتی رعایت شده باشد
4. برائت از بیمار یا ولی او اخذ شده باشد
باید توجه داشت اخذ رضایت یا برائت از بیمار نافی مسئولیت پزشک در فرض تقصیر نیست؛ با این حال اخذ برائت بار اثبات را دگرگون خواهد کرد به این معنا که در صورت اخذ برائت پزشک ضامن نیست مگر آنکه تقصیر وی ثابت گردد؛ یعنی اصل بر عدم تقصیر است اما در صورت عدم اخذ برائت اصل بر تقصیر است و پزشک باید ثابت کند که مقصر نبوده است.
چنانچه در غیر موارد اضطرار یا فوریت، پزشک بدون اخذ رضایت یا برائت اقدام به عمل جراحی یا طبی نماید و حادثه ای واقع شود پزشک به عنوان جنایت عمدی قابل مجازات خواهد بود.
دعاوی کیفری